Διεθνής Μοναδικός Αριθμός Βιβλίου ISBN
Ο ISBN (Διεθνής Μοναδικός Αριθμός Βιβλίου) είναι ένας διεθνώς αποδεκτός, σύντομος, μοναδικός και σαφής κωδικός αριθμός που προσδιορίζει μία συγκεκριμένη έκδοση ενός βιβλίου, έντυπου ή ψηφιακού, σύμφωνα με το Εγχειρίδιο Χρήσης ISBN του Διεθνούς Κέντρου ISBN. Αποδίδεται σε κάθε μοναδικό τίτλο και μορφή μίας έκδοσης και λειτουργεί ως ταυτότητα του βιβλίου για την εμπορική διακίνηση και τη βιβλιογραφική αναζήτησή του.
Ο ISBN (Διεθνής Μοναδικός Αριθμός Βιβλίου) αποτελεί ένα απαραίτητο εργαλείο για την αλυσίδα εμπορίας και διακίνησης βιβλίων, την ανάλυση των πωλήσεων και την αποθήκευση βιβλιογραφικών δεδομένων σε βάσεις εμπορικής διακίνησης. Είναι επίσης ζωτικής σημασίας εργαλείο για τη διαχείριση πληροφοριών από τις βιβλιοθήκες.
Ο ISBN αποτελείται από 13 ψηφία τα οποία χωρίζονται σε πέντε μέρη με παύλες:
π.χ. 978-960-16-1200-9
Το πρώτο μέρος είναι ο διεθνής τριψήφιος αριθμός που είναι διαθέσιμος από το GS1 (πρώην ΕΑΝ International). Το δεύτερο μέρος ταυτοποιεί τη χώρα (Η Ελλάδα εχει το 960 και 618). Το τρίτος μέρος ταυτοποιεί έναν συγκεκριμένο εκδότη. Το τέταρτο μέρος ταυτοποιεί μια συγκεκριμένη έκδοση του συγκεκριμένου εκδότη. Το πέμπτο μέρος είναι το ψηφίο ελέγχου.
O αριθμός ISBN:
α) εξυπηρετεί την εμπορική διακίνηση των βιβλίων. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να παραγγείλει βιβλία και να κάνει τη διανομή τους με βάση τον ISBN.
β) εξυπηρετεί την αναζήτηση και τον εντοπισμό έτοιμων βιβλιογραφικών εγγραφών των βιβλίων σε καταλόγους βιβλιοθηκών. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να αναζητήσει ένα βιβλίο σε βιβλιοθήκες με βάση τον ISBN.
γ) δεν καλύπτει πνευματικά δικαιώματα. Για πληροφορίες σχετικά με την κατοχύρωση πνευματικών δικαιωμάτων μπορείτε να απευθύνεστε στον Ο.Π.Ι. – Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας,
δ) είναι αναγνώσιμος από μηχανή με τη μορφή του 13ψήφιου Bookland EAN Bar Code. Ο αριθμός ISBN μπορεί να μετατραπεί σε Barcode. Ωστόσο, η μετατροπή του ISBN σε Barcode ΔΕΝ είναι υποχρεωτική.
Υλικό στο οποίο χορηγείται ο ISBN | Υλικό στο οποίο ΔΕΝ χορηγείται ο ISBN |
Έντυπα και ηλεκτρονικά βιβλία (e-books) | Ημερολόγια |
Χάρτες | Διαφημιστικό υλικό |
Μονογραφίες | Πτυχιακές, μεταπτυχιακές και διδακτορικές εργασίες |
Ακουστικά βιβλία (audio books) | |
Εκδόσεις βιβλίων τέχνης που δεν περιλαμβάνουν κείμενο | |
Video, διαφάνειες, αφίσες, CD και DVD εκπαιδευτικού περιεχομένου |
Καταγραφή και Εκτύπωση ISBN
Η εκτύπωση του ISBN στο βιβλίο είναι υποχρεωτική. Ειδικότερα, μπορεί να τοποθετηθεί σε μία από τις ακόλουθες θέσεις: α) στο verso της σελίδας τίτλου και πάνω από το copyright, β) στη βάση του τίτλου, γ) σε κάποιο άλλο εμφανές σημείο του βιβλίου: στη βάση της ράχης του βιβλίου, στο πίσω μέρος του εξωφύλλου, στο πίσω μέρος του καλύμματος ή άλλου περιτυλίγματος του βιβλίου κάτω δεξιά. Στις περιπτώσεις e-book, CD-ROM, DVD-ROM – εκπαιδευτικού ή άλλου περιεχομένου – ο ISBN πρέπει να εμφανίζεται στην ετικέτα της συσκευασίας.
Είναι επίσης σημαντικό ο ISBN να είναι εμφανής σε όλα τα διαφημιστικά έντυπα, στους καταλόγους βιβλίων, στις βιβλιογραφίες και οπουδήποτε αλλού παρουσιάζονται βιβλία.
Διαδικασία Χορήγησης ISBN
Η απόδοση ISBN γίνεται ηλεκτρονικά για όλους τους εκδότες και αυτοεκδότες. Η διαδικασία χορήγησης είναι η ακόλουθη:
Α. Σε περίπτωση που ο χρήστης δεν είναι εγγεγραμμένος με την ιδιότητα του εκδότη ή αυτοεκδότη, είναι απαραίτητο πρώτα να εγγραφεί ως πιστοποιημένος χρήστης της ΕΒΕ. Έπειτα, πρέπει να συνδεθεί στον λογαριασμό του στον ιστότοπο του Ελληνικού Κέντρου ISBN και στη συνέχεια να επιλέξει “Αίτηση Εγγραφής/Εκπροσώπησης Εκδότη” για να εγγραφεί ως εκδότης ή αυτοεκδότης.
Β. Για να υποβάλει αίτηση χορήγησης ISBN, ο χρήστης μεταβαίνει στον λογαριασμό του στον ιστότοπο του ISBN εισάγοντας τους κωδικούς πρόσβασης. Στη συνέχεια επιλέγει το πεδίο “Οι Αιτήσεις μου”, ώστε να συμπληρώσει την αίτηση με τα στοιχεία του βιβλίου.
Φορείς όπως πανεπιστήμια και υπουργεία, μετά από επικοινωνία με το γραφείο ISBN, μπορούν να κάνουν αίτηση χορήγησης ISBN συμπληρώνοντας τα έντυπα ISBN_ΑΙΤΗΣΗ και ISBN_ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΔΟΤΗ, που είναι διαθέσιμα και στα Σχετικά Αρχεία. Αφού συμπληρωθούν τα έντυπα, αποστέλλονται στο γραφείο ISBN μέσω fax 210 36 08 141 ή στο email isbn[at]nlg.gr.
Περισσότερες πληροφορίες:
Ελληνικό Κέντρο ISBN
Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδoς
Λεωφ. Αθηνών 31-33 & Σπ. Πάτση 12
Αθήνα Τ.Κ. 10447
Τ. 210 34 70 117, 335, 551, 330
email: isbn[at]nlg.gr
fax: 210 36 08 141
Web: https://isbn.nlg.gr/