Νέα πρότυπα βιβλιογραφικής επεξεργασίας

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ) τον Αύγουστο του 2022 πέρασε σε μια νέα εποχή στη βιβλιογραφική επεξεργασία του υλικού της.

Μετά από σχεδόν 30 χρόνια χρήσης του προτύπου UNIMARC αξιοποιεί, πλέον, το πρότυπο MARC21 για τη βιβλιογραφική επεξεργασία των τεκμηρίων της. Στο πλαίσιο αυτής της μετάβασης αναθεωρήθηκαν οι πρακτικές καταλογογράφησης και με βάση τα νέα βιβλιοθηκονομικά πρότυπα τέθηκε η βάση για τα συνδεδεμένα δεδομένα (linked data) και για την ενίσχυση σχετικών προσπαθειών των βιβλιοθηκών της χώρας.

Η ΕΒΕ ακολουθεί, πλέον, το μοντέλο Library Reference Model (LRM) της IFLA και τους κανόνες Resource Description and Access (RDA).

Συγκεκριμένα εφαρμόζει:

  • Τη διάταξη δεδομένων MARC21 Bibliographic για τις περιγραφές των εκδηλώσεων (Manifestation – Βιβλιογραφικές εγγραφές)
  • Τη διάταξη δεδομένων MARC21 Authority για την περιγραφή οντοτήτων του μοντέλου όπως φυσικό πρόσωπο, συλλογικό όργανο, έργο κ.λπ.
  • Τη διάταξη δεδομένων MARC21 Authority για την περιγραφή οντοτήτων εκτός του μοντέλου, όπως θεματικοί όροι, ψευδώνυμα και φανταστικοί χαρακτήρες.

    Για την καθιέρωση θεματικών όρων λαμβάνονται υπόψη:

    • Το πρότυπο Functional Requirements for Subject Authority Data (FRSAD)
    • Το εργαλείο Subject Headings Manual της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου

Για την περαιτέρω τυποποίηση των μεταδεδομένων της και την ένταξη τους στο περιβάλλον των συνδεδεμένων δεδομένων η ΕΒΕ χρησιμοποιεί:

  • Σχήματα κωδικοποίησης συμβολοσειρών (string encodings schemes)
  • Λεξιλόγια τιμών (value vocabularies)
  • URIs σε υποπεδία του MARC21 (γνωστό στη βιβλιογραφία ως ‘Linky MARC’)

Οι νέες βιβλιογραφικές εγγραφές και οι εγγραφές καθιερωμένων όρων της ΕΒΕ δημιουργούνται βάσει των νέων προτύπων. Αναδρομική επεξεργασία θα πραγματοποιείται σε εγγραφές καθιερωμένων ονομάτων Ελλήνων συγγραφέων-δημιουργών.

Ο νέος κατάλογος της ΕΒΕ σε διάταξη MARC21 θα γίνει διαθέσιμος το επόμενο διάστημα.