Ο Ανδρέας Βουρλούμης υπήρξε ένας από τους πλέον χαρακτηριστικούς, αλλά χαμηλόφωνους εκπροσώπους της ελληνικής ζωγραφικής του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα. Παραστατικός ζωγράφος, που διαμορφώθηκε κάτω από την επίδραση του ιμπρεσιονισμού και στάθηκε επιφυλακτικός απέναντι στα διδάγματα του μοντερνισμού, ενδιαφέρθηκε σχεδόν αποκλειστικά για τον αττικό χώρο. Ζωγράφισε στον καμβά και στο χαρτί την Αθήνα και τους ανθρώπους της, εστίασε στην αστική κατοικία. Ζωγράφισε, επίσης, τον Λυκαβηττό και τον Υμηττό, τις γειτονιές του Παγκρατίου και του κέντρου αλλά και την Κηφισιά, την περιοχή του Χολαργού, το μοναδικό τοπίο της Αίγινας. Πιο απλά, ο Βουρλούμης αποτύπωσε στο έργο του τα μέρη όπου έζησε, τα μέρη που συγκροτούσαν την καθημερινότητά του, προσφέροντάς μας την ίδια στιγμή την ευαισθησία του βλέμματός του.
Ο ζωγράφος γεννήθηκε στην Πάτρα το 1910. Έλαβε τα πρώτα καλλιτεχνικά μαθήματα κοντά στον Αντουάν Πικ, δάσκαλο τεχνικών μαθημάτων. Αργότερα πραγματοποίησε ελεύθερες σπουδές ζωγραφικής στην Αθήνα και στο Παρίσι (τη διετία 1933-1935). Έκανε την εμφάνισή του στη Β ́ Πανελλήνιο Καλλιτεχνική Έκθεση, το 1939 στο Ζάππειο Μέγαρο, με μία άποψη της Ύδρας. Το 1949 συμμετείχε στην ίδρυση της καλλιτεχνικής ομάδας «Αρμός» και το 1954 πραγματοποίησε την πρώτη του έκθεση στη γκαλερί Πέην. Έκτοτε, πραγματοποίησε πλήθος ατομικών εκθέσεων, ενώ συμμετείχε και σε ομαδικές. Εκπροσώπησε την ελληνική τέχνη στο εξωτερικό, συμμετέχοντας στη Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας το 1955, και σε ομαδικές εκθέσεις στο Χάμιλτον του Καναδά το 1959, στο Βουκουρέστι το 1962. Το 1971 εικονογράφησε το ημερολόγιο της εταιρείας ΑΓΕΤ-Ηρακλής με τοπία από την Αχαΐα και την Ηλεία, που αποτέλεσε ένα από τα πιο γοητευτικά δείγματα αυτής της εμβληματικής σειράς ημερολογίων. Το 1990 η Εθνική Πινακοθήκη τίμησε τον ζωγράφο με μεγάλη αναδρομική έκθεση. Ο Βουρλούμης πέθανε στην Αθήνα τον Αύγουστο του 1999, ενώ προετοιμαζόταν η δεύτερη αναδρομική έκθεσή του στο Μουσείο Μπενάκη, η οποία τελικά άνοιξε τις πύλη της στο κοινό τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου.
Σχεδόν 25 χρόνια μετά τον θάνατο του ζωγράφου, στην αναδρομική έκθεση Ανδρέας Βουρλούμης ο Αττικός, στο αίθριο του 4ου ορόφου της Εθνικής Βιβλιοθήκης, παρουσιάστηκαν 140 πίνακες και 80 λυτά σχέδια, εκ των οποίων περίπου τα 160 παρέμειναν μέχρι σήμερα αδημοσίευτα ή/και άγνωστα στο κοινό και τους ειδικούς. Το σώμα των εκθεμάτων (τοπία, νεκρές φύσεις, εσωτερικά, γυμνά και πορτραίτα) παρουσιάζει, για πρώτη φορά, ευθύγραμμα την καλλιτεχνική διαδρομή του σημαντικού αυτού καλλιτέχνη: με αφετηρία τα πρώτα του βήματα στη ζωγραφική, τη δεκαετία του 1920 και τα χρόνια της εφηβείας, προχωρεί στα χρόνια της νιότης στο Παρίσι και τη σκληρή περίοδο της Κατοχής, εστιάζει στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες και φτάνει έως τις λεπταίσθητες δημιουργίες του γήρατος. Μέσα από τη χρονολογική παράθεση των έργων, ξεδιπλώνεται η πορεία και ο χαρακτήρας ενός τρυφερού ζωγράφου που διατηρεί μέσα στον χρόνο αναλλοίωτο το ύφος και τα θέματά του.
Την έκθεση συνόδευε έγχρωμος κατάλογος 248 σελίδων, που αποτελεί έκδοση της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, σε επιμέλεια του Σταύρου Ζουμπουλάκη. Περιλάμβανε κείμενα των Παναγή Βουρλούμη, Φανής-Μαρίας Τσιγκάκου, Αλέξη Τσαούση, Κωνσταντίνου Παπαγεωργίου, Σπύρου Μοσχονά, Αθηνάς Κυριακώδη και Σταύρου Ζουμπουλάκη. Ο κατάλογος, όπως και η έκθεση, επιχείρησε μια συνολική αποτίμηση του ζωγράφου, ενώ παράλληλα φώτισε ιδιαίτερες πτυχές της μακράς καλλιτεχνικής δημιουργίας του.
Επιμέλεια έκθεσης: Σπύρος Μοσχονάς – Αθηνά Κυριακώδη
Στο πλαίσιο της έκθεσής μας “Ανδρέας Βουρλούμης, ο Αττικός” πραγματοποιήθηκαν τέσσερις ξεναγήσεις από τους επιμελητές της.
Αίθριο 4ου ορόφου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, ΚΠΙΣΝ
Διάρκεια έκθεσης: 21/12/2022 –19/3/2023
Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα έως Κυριακή 09:30 –20:00
Είσοδος ελεύθερη
